Međunarodni regionalni festival savremenog pozorišta „Dezire”, koji je trajao od 19. do 24. novembra, na polovini programa potvrdio je svoje opredeljenje da zabeleži i okupi značajan deo pravaca i razmišljanja koja su prisutna u današnjem teatru.
Prethodnih dana nastupili su veliki ansambli poput Beogradskog dramskog pozorišta sa predstavom „Čovek slon” u režiji Kokana Mladenovića, ili Narodno pozorište Sarajevo sa predstavom „Seljačka opera” u režiji Andraša Urbana, i podelili scenu sa studentima Akademije umetnosti Trgu Mureš iz Rumunije i njihovom predstavom „Aritmija – Ljubavna nesreća između Budimpešte i Vašarhelja” u režiji Žofije Muhi, ujedno i njenim završnim radom na master studijama režije. Ili sa produkcijom „Fige” iz Budimpešte i predstavom MILF, u kojoj dvoje glumaca, ali i životnih partnera ispituju odnos dvoje ljudi između kojih postoji značajna razlika u godinama – u korist žene.
Predstava Beogradskog dramskog pozorišta „Čovek slon” nastala je po tekstu Dimitrija Kokanova, ali je tokom rada sa rediteljem Kokanom Mladenovićem to bila baza iz koje je potom nastajalo delo. „Bilo je zanimljivo zato što se kod Kokana prvo rade dvonedeljne improvizacije na razne teme, između ostalog zbog upoznavanja ansambla, zatim se uvode teme iz komada, pri čemu se osluškuju glumački senzibiliteti, i onda, odjednom se pojavi 47 strana teksta koje uz pokret morate da naučite”, ispričao je Aleksandar Janković, koji igra ulogu Bivše senzacije.
Ozren Grabarić, nosilac glavne uloge, kao glumac koji voli da radi tekstove kaže da je insistirao da mu odmah bude dostupan tekst. „Dimitrije Kokanov je napisao tekst u kojem je bilo divnih monologa i međuljudskih interakcija, ali je reditelj tražio improvizacije i nastalo je zanimljivo autorsko partnerstvo. Predstava se bavi teškim temama odbačenosti i marginalizovanosti, a u isto vreme to je priča o pojedincu i društvu. Kroz spoljnu nakaznost pojedinca, govori se o unutrašnjoj nakaznosti društva”, kaže Grabarić.
Ova priča će mnogima biti poznata, ali za sada mogu samo da otkrijem da će u njoj biti nekoliko ljudi nesrećne sudbine, patnja, humor, incest i ubistvo – zabeležio je Bela Pinter o „Seljačkoj operi”, koju je napisao zajedno sa Benedekom Darvašem. Na srpskom jeziku postoji samo u formi titla, nema prevoda na hrvatski ni bošnjački, otuda je predstava u izvođenju Narodnog pozorišta Sarajevo i prvi prevod ovog dela na bošnjački jezik.
„Nakon prevoda pristupili smo usaglašavanju sa notnim partiturama jer je ovo predstava koja se od početka do kraja peva. Uklapanje delova koji se rimuju u originalnom tekstu na mađarskom jeziku, morali su da se rimuju i na bošnjačkom jeziku, što je bio izazovan i zanimljiv proces koji je trajao mesecima”, rekla je Vedrana Božinović, dramaturg i nosilac jedne od glavnih uloga u predstavi. Priču o malom mestu gde se tokom svadbe otkrivaju međusobne porodične veze, incesti i ubistva, reditelj Andraš Urban postavio je u sadašnje vreme, gde se na pleća mladih generacija stavlja teret činjenja onih pre njih.
