U protekloj godini 32.821 par izgovorio je sudbonosno „Da”, a broj partnera koji su stali na „ludi kamen” veći je samo za 64 u odnosu na 2021. godinu, govore najnoviji podaci Republičkog zavoda za statistiku (RZS).
U čak 87,4 odsto slučajeva u bračnu zajednicu stupaju partneri iste nacionalnosti. Kako ističu stručnjaci zavoda, žene srpske nacionalnosti su tokom 2012. sklopile 26.009 brakova – 24. 374 sa Srbima, 24 sa Albancima, 30 sa Bošnjacima, 21 sa Bugarima, 28 sa Vlasima, 16 sa Jugoslovenima, 154 sa Mađarima, 49 sa Makedoncima, 23 sa Muslimanima, 50 sa Romima, 44 sa Rumunima, 23 sa Rusinima, 46 sa Slovacima, 96 sa Hrvatima i 55 sa Crnogorcima.
Muškarci srpske nacionalnosti ukupno su sklopili 26.075 brakova – čak 24.374 sa ženama srpske nacionalnosti, 15 sa Albankama, 14 sa Bošnjakinjama, 27 sa Bugarkama, 43 sa Vlajnama, 13 sa Jugoslovenkama, 223 sa Mađaricama, 38 sa Makedonkama, 16 sa Muslimankama, 53 sa Romkinjama, 61 sa Rumunkama, 23 sa Rusinkama, 69 sa Slovakinjama, 114 sa Hrvaticama i 43 sa Crnogorkama. I pripadnici ostalih nacionalnosti uglavnom su se venčavali jedni sa drugima – osim sa Mađarima (551), Mađarice su se najviše venčavale sa Srbima (223) i Bošnjacima (133).
Zanimljivo je da su se Hrvatice ipak više venčavale sa Srbima (114), nego sa Hrvatima (40), a muškarci hrvatske nacionalnosti sklopili su više brakova sklopili Srpkinjama (96), nego sa Hrvaticama (40). Sličan je slučaj i sa Rumunkama, koje su sa Srbima sklopile 61 brak, a sa Rumunima 38, dok su Rumuni sa Srpkinjama sklopili više brakova (44) nego sa Rumunkama (36). Crnogorke su se takođe više venčavale sa Srbima (43), nego sa Crnogorcima (9), kao i Crnogorci sa Srpkinjama (55) nego sa Crnogorkama (1).
Prema podacima ovog zavoda, pred matičara izlaze sve stariji mladenci. Naime, mladoženje su u protekloj godini u proseku bile stare 34,1 godinu, dok su neveste prosečno imale 31,1 godinu. Osim toga što pred matičara najčešće staju parovi iste nacionalnosti, najviše se venčavaju parovi iste školske spreme (u 69 procenata slučajeva) i partneri koji su ekonomski aktivni (u 75 odsto slučajeva). Zanimljivo je da svaki peti brak sklope supružnici istih grupa zanimanja.
Diskretno je porastao i broj supružnika koji su stavili tačku na bračnu zajednicu – podaci RZS-a svedoče da su lane razvedena 23 braka više nego u 2021. godini. Naime, prošle godine razvedeno je 9.813 para, dok je tokom 2021. godine usluge brakorazvodnog advokata zatražilo 9.790 partnera. One koje veruju u „baksuznu” moć brojeva neće obradovati činjenica da prosečno trajanje razvedenog braka iznosi 13,8 godina. Kako navode stručnjaci zavoda, prosečna starost muškaraca prilikom razvoda braka bila je 45 godina, a žene su u proseku stavljale tačku na bračnu priču u 41 godini.
„Mladi koji danas izlaze pred matičara uglavnom pripadaju Zet generaciji u kojoj se brak ne pozicionira visoko na listi životnih prioriteta. Oni „računaju” da će tokom života promeniti nekoliko emotivnih partnera i smatraju da u jednom odnosu treba ostati samo onoliko koliko vas on čini srećnim i ispunjenim. Ne čudi ni podatak da prosečan brak traje 13 godina, jer je to vreme kada deca ulaze u pubertet, roditelji u klimakterijum, a u kući punoj hormona brak je na velikom iskušenju”, objašnjava psiholog Maja Antončić.
Naša sagovornica dodaje da praksa porodičnih terapeuta govori da se veliki broj brakova razvede u prvih nekoliko godina i objašnjava da je trudnoća česta „kuma” na venčanju savremenih mladih parova. Mladenci slušaju bračne zavete u potpunoj hormonalnoj i emocionalnoj konfuziji, a od momenta kada test za trudnoću pokaže pozitivan rezultat sve se radi u petoj brzini – veridba, venčanje, selidba ili adaptacija bivše momačke ili devojačke sobice za unošenje dečjeg kreveca. Naša sagovornica ističe da je prva godina braka često i najturbulenija, naročito ako istovremeno označava i dolazak bebe, jer je roditeljstvo sinonim za veliku odgovornost i zajedničko rešavanje mnogih problema. Međutim, mnogi mladi koji danas ulaze u brak vaspitavani su u duhu individualizma i mnoge od njih roditelji „ispraćaju” u brak rečima „ako ti se ne sviđa, ti se vrati kući”.
Najviše svadbi u Šumadiji
Najviše svadbi bilo je u regionu Šumadije i zapadne Srbije i Vojvodine, a statističare posebno raduje podatak da je najveći broj partnera prošle godine prvi put stupio u brak – od 32.821 para, čak 28.755 njih je „premijerno” izašao pred matičara, 3.680 partnera je sklopilo drugi brak, a u treći, četvrti ili peti brak stupilo je 386 osoba.
Sve više očeva staratelja
U više od polovine razvedenih brakova (5.151) bilo je dece. Iako je nakon okončanja brakorazvodnog postupka majka ta koja u većini slučajeva preuzima brigu o deci, o čemu svedoči podatak da je ona ta koja je dobila starateljstvo nad 3.495 dece, statistika pokazuje da raste broj očeva – staratelja. Naime, u 2022. godini čak 595 muškaraca preuzelo je starateljstvo nad svojom decom nakon razvoda braka.
„U porastu je i broj parova koji su se odlučili na zajedničko staranje o naslednicima – za 1.028 mališana lane je dogovoreno zajedničko starateljstvo nakon razvoda braka. Nažalost, jedno dete je tokom protekle godine završilo u ustanovi nakon razlaza roditelja, o šestoro njih brigu su preuzele druge osobe, a za 26 dece nađene su „druge kombinacije starateljstva”, navode stručnjaci naše nacionalne statističke ustanove.
