Uzbudljivom i napetom trileru „Crna noć” reditelja Uzđana Alpera, odlukom žirija pripala je „Zlatna narandža” za najbolji film i najbolji scenario, dok se kao apsolutni pobednik festivala sa čak devet osvojenih nagrada nametnuo film „Gorući dani” njegovog prezimenjaka Emina Alpera. Ukoliko se uz to doda i činjenica da je „Zlatnu narandžu” za najbolji debitantski film osvojila Saldžan Ergun za „Sneg i medved”, rađen u tursko-srpskoj koprodukciji (srpski koproducent je Miloš Ivanović), onda se čak može tvrditi da je žiri zaista nagradio tri najbolja filma u Nacionalnom takmičarskom programu 59. Antalijskog festivala.
Zanimljiva je slučajnost to što su ova tri filma tematski zapravo veoma slična. Sva tri u svojim pričama izmeštenim iz velikih gradova sadrže elemente sukoba tradicionalističkog i modernog, za protagoniste imaju gradske došljake, a kao antagoniste lokalne političke „šerife” i njihove „pesnice” s kojima nameću svoja pravila u korumpiranom i brutalnom mačoističkom svetu, oštro se suprotstavljajući bilo kakvim novinama. I sva tri govore mnogo o položaju žena, ksenofobiji i homofobiji, koja u odnosu na LGBT populaciju postoji čak i u okviru zakonskih regulativa u današnjoj Turskoj. Naravno da se Uzđan Alper, Emin Alper i njihova mlađa koleginica Saldžan Ergun nisu unapred dogovarali o čemu će pripovedati u svojim savremenim filmskim pričama, njihovi filmovi su nastajali u različitim periodima u protekle dve-tri godine, ali je jasno da je postojeća tematska (ne i stilska, ne i rediteljska) sličnost proistekla iz autorske potrebe da se progovori o problemima u turskom društvu koji tinjaju i tište.
Uzđan Alper ih je u „Crnoj noći” predočio kroz priču o Išaku, usamljenom saz muzičaru (dugovrati otomanski instrument iz porodice lute), koji luta po noćnim klubovima Anadolije, koji je primoran da se vrati u svoj rodni dom posle sedam godina samoizgnanstva; kroz paralelnu priču o starom i poremećenom izopšteniku Ferhatu koji luta šumom u potrazi za nestalim sinom i Sirmi koja živi u Nemačkoj ali povremeno dolazi u te planinske vrleti da bi brinula o nesrećnom ocu. Uzđan zapravo priča o traumi, o nestanku koji je svima poznat ali niko o njemu ne priča, o delima zakopanim duboko u prošlosti, o tajnama iz detinjstva koje proganjaju i njega i njegove prijatelje, njegovu zajednicu i celu zemlju, postavljajući kurs takve svoje priče ka neizbežnom sudaru. Njegov prezimenjak Emin (nisu u srodstvu, Alper je često prezime u Turskoj), u trijumfalnim „Gorućim danima” o tinjajućim društveno-političkim problemima govori kroz priču o mladom državnom tužiocu Emreu poslatom u anadolijsku zabit da se tamo suoči sa koruptivno-političkim marifetlucima lokalnog gradonačelnika, sa tretmanom manjinskih zajednica, nasilništvom nad ženama, ekološkim problemima i otvorenom ksenofobijom, dok Saldžan Ergun u filmu „Sneg i medved”, o neprihvatanju bilo kakvog napretka i promena, jasno govori kroz lik svoje glavne junakinje Ašli, gradske medicinske sestre koja se obrela u surovim planinskim predelima zakovanim snegom da bi se suočila sa ništa manje surovim mačoističkim svetom…
U Međunarodnom takmičarskom programu sa „Zlatnom narandžom” za najbolji film nagrađen je bolivijski „Posetilac” reditelja i direktora fotografije Martina Buloka. Nagradu za najbolju režiju osvojio je Poljak Damian Kocur za izvrstan film „Hleb i so”, inače već nagrađen u Veneciji ove godine, dok su najbolji glumci Francuskinja Marina Foa – za ulogu Olge u španskom filmu „Zveri” Rodriga Sorogojena i Iranac Peđman Đamšidi – za ulogu „Zemlji prašine” Kazema Danešija.
Ovogodišnje izdanje Antalijskog festivala imao je vrlo dobar izbor filmova (umetnička direktorka Bašak Emre), broj projekcija je povećan zahvaljujući otvorenosti dvorana i tokom dana (prošle godine filmovi su se gledali isključivo u noćnom terminu pod otvorenim nebom), što je rezultiralo i znatno većim brojem gledalaca i prodatih karata. Pripreme za naredni, jubilarni 60. festival počinju uskoro…
